گفت و گو با داریوش اکرادی همبنیانگذار کسب و کار سیپرشیا
محمدمهدی میرزاامینی
استادی داشتیم که می‌گفت اون‌هایی که کاری را بلدند انجام می‌دهند و اون‌هایی هم که بلد نیستند فقط حرفشو می‌زنند. برای من سیپرشیا همون تیمیه که کاری‌و بلد بود و انجام داد و حالا می‌خوام در مورد اون کاری که انجام داده و البته اون کارهایی که انجام نداده صحبت کنیم.
داریوش اکرادی و احسان شعاریان هم بنیان گذاران کسب و کار سی پرشیا
دوتا مهندس جوان چی شد که فکر کردند فرش را اینترنتی بفروشند؛ وقتی فروش حضوریش هم سخت بود؟ کِی بهش فکر کردید و چقدر طول کشید تا شد سیپرشیا؟
ما قبل از سیپرشیا هرکدام‌مان به کارهای دیگری مشغول بودیم. من حدودا از سال ۱۳۷۹ در حوزه طراحی وب سایت و طراحی و پیاده‌سازی راهکارهای آنلاین فعال بودم و بعد از آن هم مدتی در حوزه فروش سیستم‌های نرم افزاری مبتنی بر BMPS و اتوماسیون اداری فعالیت داشتم. حدودا در بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۹۵ بود که بر اساس علاقه شخصی‌ام و اینکه تصور می‌کردم آینده کسب و کارها آنلاین خواهد بود، تلاش‌های متعددی در حوزه ورود به تجارت الکترونیک داشتم که تماماً به شکست منتهی شد! از طرفی، همبنیانگذار دیگر سیپرشیا یعنی آقای احسان شعاریان، از دوستان قدیم من بود و در زمینه فناوری‌های نوین همیشه هم‌صحبت بودیم! احسان مهندسی صنایع خوانده بود و در حوزه تحقیقات بازار فعالیت می‌کرد. البته پدرشان از صادرکنندگان و فعالین قدیمی فرش دستباف هستند. او هم در آن سال‌ها گاهی کمک‌هایی به کسب و کار پدرش می‌کرد ولی فعالیت مداومی در این حوزه نداشت.
در نیمه دوم سال ۹۵ با توجه به علاقه من و احسان به راه‌اندازی و ورود به تجارت الکترونیک و پتانسیل شبکه حرفه‌ای پدرشان، آغازگر فعالیت سیپرشیا گردید. از همان ابتدا می‌دانستیم که راه سختی در پیش داریم، فرش دستباف تا آن زمان، حداقل در ایران به صورت حرفه‌ای و منسجم، آنلاین فروخته نشده بود و این موضوع چالش‌های متنوعی را پیش روی ما قرار می‌داد. حدود شش ماه در حال برنامه‌ریزی‌های اولیه بودیم. مواردی از قبیل طراحی استانداردهای اولیه، انتخاب زیرساخت‌های فنی، برنامه‌های کوتاه و بلند مدت و… . تقریبا با شروع فعالیت رسمی‌مان بود که با مراوداتی که با واحد تامین دیجی‌کالا داشتیم، موفق شدیم این کالا را نیز در سبد محصول این سایت قرار دهیم، و در آنجا هم محصولاتمان را ارائه دهیم.
اصلا اسم سیپرشیا از کجا اومد؟
من خودم و همینطور احسان را انسان‌های وطن دوستی می‌دانم، بر همین اساس از ابتدا دنبال این بودیم که هویت بین‌المللی برندی که قرار است معرف “فرش دستباف ایرانی” باشد بتواند شاکله این هنر را در ذهن مخاطب بین‌الملل با سرعت و به درستی تبیین نماید. البته قطعا محدودیت‌های دیگری نیز داشتیم. به طور مثال برای یک فروشگاه اینترنتی، دامنه بسیار مهم است و می‌بایست قبلا توسط فرد دیگری گرفته نشده باشد. بر همین اساس بین انتخاب‌های مختلفی که داشتیم CPERSIA که مخفف Carpets of PERSIA است را برگزیدیم، که هم آن گذشته تاریخی پارس را با خود به همراه داشت و اختصار کلماتی بود که فعالیتمان را بیان می‌کرد و هم به لحاظ تعداد حروف کوتاه بود.
از همون اول همین قدر سیپرشیا را مفصل دیده بودید؟ منظورم اینه چند زبانه، با پشتیبانی چند ارز، فروش اقساطی، عکاسی حرفه‌ای و …؟ راستی با چند نفر شروع کردید؟
در گام اول زیرساخت دو زبان فارسی و انگلیسی را پشتیبانی می‌کرد، اما خیلی زود به پنج و هفت زبان رسید و بعد از حدود سه سال به یازده زبان ارتقاء پیدا کرد. می‌توانم اینطور بگویم که برخی از ویژگی‌ها از بدو تولد در دی ان ای سیپرشیا بود، مثلا عکاسی حرفه‌ای، چند زبانه بودن، مشتری مداری، جمع آوری داده‌های کافی از هر فرش و… . اما طبعا در مسیر رشد و هدفگذاری‌هایمان، امکانات بیشتری به مرور به این سامانه اضافه گردید و این موضوع ادامه خواهد داشت.
در مورد نفرات اولیه شاید حدودا در یک سال اول، فقط بنده و احسان کل کارهای سیپرشیا را انجام می‌دادیم! اما به مرور تیم‌مان گسترده‌تر شد.
اگر محدودیتی نداره براتون بگید با چه سرمایه اولیه‌ای شروع کردید؟ چون به هر حال دوستانی این گفت و گو را می‌خوانند و شاید این اطلاعات به کمکشون بیاد برای شروع یک کسب و کار نو و شاید انگیزه پیدا کنند برای عملی کردن ایده‌هاشون.
همانطور که گفتم قبل از سیپرشیا ما هرکدام مشغول به کاری بودیم، در حدود دو سال قبل از سیپرشیا من و احسان و تعداد دیگری از دوستانمان در یک محل کار مشترک، مشغول به فعالیت بودیم و تقریبا آن محل به مرور تجهیز شده بود. همین طور در اوایل راه سیپرشیا برای پوشش هزینه‌ها هر کدام‌مان تا حدی به فعالیت‌های اقتصادی قبلی ادامه دادیم، تا زمانی که سیپرشیا توانست گردش مالی مناسبی ایجاد کند. بنابراین باید بگویم که اینطور نبوده که بدون هزینه‌ی اولیه، کار آغاز گردد اما در ابتدا هزینه‌های مستقیم بسیار کنترل شده و کم بود، تا زمانی که خود سیپرشیا توانست به درآمدزایی برسد و برای رشد خود از منابع خودش استفاده کند.
خوب شما یک چالش بزرگ هم داشتید که شاید کمتر هم بهش توجه بشه. شما در حوزه‌ای شروع به کار کردید که تصور اجرایی کردن آن در ایران کمتر در ذهن می‌گنجید و حتی تجربه‌های شکست خورده‌ای هم وجود داشت. اما کار شما سخت‌تر بود. شما باید فرش‌ها را از تامین‌کنندگان متعدد تامین می‌کردید. جلب اعتماد تامین کنندگان قطعا راحت نبوده. از این چالش برای ما بگید.
تامین‌کنندگان یکی از مهم‌ترین وجوه ساختاری سیپرشیا هستند. ما پیچیدگی‌های صنف را با استفاده از تجربیات پدر احسان می‌شناختیم. اما بهرحال جلب اعتماد تامین‌کنندگان بسیار مشکل بود. بر همین اساس، تامین‌کنندگان اولیه سیپرشیا با استفاده شبکه حرفه‌ای پدر احسان به ما معرفی می‌شدند. گو اینکه باز هم لازم بود تا همچنان خودمان و موثر بودن فعالیتمان را به آنها اثبات کنیم. طبعا بعد از اینکه فروشی اتفاق می‌افتاد و تبدیل به گردش مالی می‌شد، این اعتماد پر رنگ‌تر می‌شد. در حوزه تعامل با تامین‌کنندگان ما از همان ابتدا تا به الان، خوش‌حسابی، خوش قولی و شفافیت را اصول اصلی همکاریمان قرار دادیم. و به مرور توانستیم پذیرای تامین‌کنندگان جدیدی باشیم که از راه‌های مختلفی با ما آشنا می‌شدند.
تو شرایط کرونا بازار کسب‌وکارهای آنلاین می‌تونم بگم یه تکان اساسی خورد. این شرایط روی کسب و کار سیپرشیا چه تاثیری داشت؟
دوران سیاه همه‌گیری کرونا تاثیرات منفی زیادی در زندگی مردم کره زمین داشت و امیدوارم که دیگر شاهد اتفاق‌های اینچنینی نباشیم. محدودیت‌های ترددی مرتبط با کووید۱۹ در سطح بین‌الملل و داخلی تاثیر مثبتی در کسب و کارهای اینترنتی داشت و به ویژه در برخی از اقلام باعث شد رشد فروش شگفت انگیزی را تجربه کنند. اما از طرفی تورم افسارگسیخته‌ی ایران و کاهش ارزش پول ملی، باعث شد که توان خرید بازار هدف ما کمتر گردد. رونق کسب و کارهای اینترنتی در زمان پاندمی کرونا و همزمان کوچکتر شدن سفره ایرانیان باعث شد تا ما رشد چمشگیری را در سیپرشیا مشاهده نکنیم. از طرفی مشکلات سیاسی امکان رشد در بازار بین‌الملل را از ما گرفته است و باید گفت ما در این سال‌های کرونایی همان رشد سالانه مورد انتظار را داشتیم.
اگر میشه از تیم فعلی سیپرشیا برامون بگید و معرفیشون کنید که چه تخصصی دارند. من فکر کنم چند ماه پیش بود خواب دیدم اومدم دفتر سیپرشیا همتون انقدر سرتون شلوغ بود که من بعد یه چرخی زدن تو دفترتون رفتم :)
خب ما از شما دعوت می‌کنیم در بیداری در خدمتتون باشیم تا خاطره دیدار در ذهن ما هم باقی بماند! ایده آل من از یک شرکت چابک آن است که از حداقل امکانات بتواند بیشترین استفاده را نماید. ما در سیپرشیا سعی می‌کنیم از منابع‌مان استفاده بهینه نماییم. بر همین اساس با استفاده از تکنولوژی و رابط‌های نرم افزاری، بسیاری از کارهای پیچیده در سیپرشیا توسط ماشین انجام می‌شود. همین طور استراتژی ما از ابتدا اینگونه بوده که فعالیت‌های غیر استراتژیک‌مان را برون سپاری کنیم. بر مبنای مواردی که عرض کردم اتفاقا دفتر ما معمولا خیلی شلوغ نیست! اما حجم کارهای زیادی وجود دارد که به صورت خودکار یا برون سپاری شده در حال انجام است.
توسعه تکنولوژی‌های نو برای پیرمردهایی مثل من یه کمی داره ترسناک میشه اما برای جوان‌های جسور و خوش فکر همیشه دنیای ایده‌های جدیده. مثلا متاورس! در این مورد چه پیش‌بینی‌ای دارید؟ چطور میشه با بهره از این تکنولوژی‌ها کسب‌وکارهای جدید فرشی داشت؟
به نظر شخصی بنده، دنیای آینده دنیایی وابسته به عناصر دیجیتالی است و بزودی شاهد آن خواهیم بود که بیش از پیش این عناصر در نحوه زندگی و تعامل‌مان با دنیای پیرامون اثر گذار باشند. به نظر من نباید از این موضوعات ترسید، قطعا اگر ما در زمانی که اولین تلویزیون، رادیو، تلفن و… را می‌دیدیم برای هر یک می‌توانستیم یک سناریوی تلخ نابودی بشریت را متصور شویم، اما به عقیده من انسان‌ها می‌توانند کارکرد آنها را کنترل کنند حتی در زمینه هوش مصنوعی هم بنظرم این اتفاق خواهد افتاد. گو اینکه این موضوع بسیار پیچیده‌تر از صحبت امروز ماست. شاید این تکنولوژی‌ها را زمانی بتوان خطرناک برای جوامع بشری قلمداد کرد که به صورت ابزاری در اختیار حکومت‌هایی تمامیت‌خواه قرار گیرند. و می‌توان اینطور متصور شد که در آن شرایط این ابزارها، می‌توانند وسیله‌ای برای سرکوب بیشتر مخالفان و کنترل بیشتر آن مردمان قرار گیرند.
سیپرشیا یک هاب منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه دستبافته‌ها خواهد شد و هر مخاطبی از هر کجای دنیا خواهد توانست با در اختیار داشتن تنوع بالا و امکانات به روز و پیشرفته با قیمت مناسب و در زمانی کم دستبافته‌های ایرانی را تهیه کند. اما در مورد متاورس، باید عرض کنم با توجه به ورود غولهای تکنولوژی به این حوزه و آمادگی نسبی فعالین آن، به عقیده من دیر یا زود ایده‌هایی مانند متاورس در زندگی انسان‌ها به شکلی عملی وارد خواهند شد و می‌بایست برای آن آماده باشیم. مواردی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده از ارکان و قدم‌های اولیه این حوزه بودند که خب خوشبختانه بد نیست اشاره کنم که سیپرشیا در واقعیت افزوده فعالیت‌های خوبی داشته و قدم‌های اولیه در این زمینه را برداشته است. در مورد آینده فرش در متاورس، باید بگویم که این موضوع به میزان و نحوه حضور ما در نگارش‌های اولیه متاورس بر می‌گردد. بدین صورت که اگر بتوانیم در اوایل راه فرش ایرانی را به عنوان یک دارایی غیرقابل تعویض تاثیرگذار و حتی ضروری! در پلتفرم‌های متاورسی ترویج کنیم، می‌توانیم آینده خوبی را برای فعالین این حوزه متصور شویم. در یکی از وبینارهای اخیرم بود که از اصطلاح “بافنده متاورسی” یا “قالیباف متاورسی” نام بردم، اعتقاد دارم که در آینده کسب و کارهای فرشی می‌توانند در متاورس فعالیت کنند و یا حتی در فروشگاه‌هایی در متاورس اقدام به فروش فیزیکی فرش دستباف نمایند. به نظر من در آینده‌ای نه چندان دور، پیرمردهایی مثل من و شما برای خانه‌مان که در یکی از متاورس هاست فرش ایرانی می‌خریم!
چالش‌های امروز سیپرشیا چیه؟ اگر چی بود و چی نبود بهتر بود؟
به طور کلی می‌توانم چالش‌هایمان را در دو حوزه فروش بین‌الملل و داخلی طبقه‌بندی کنم. در حوزه فروش بین‌المللی، فرش دستباف به ویژه نوع هنری آن، همچنان دارای تقاضای قابل توجهی در کشورهای مختلف است. ما نیز زیرساختی یازده زبانه هستیم و امید ما از ابتدا تبدیل شدن به یک هاب منطقه‌ای و جهانی در حوزه دستبافته‌ها بوده است. اما شرایط حال حاضر سیاسی باعث شده است که ارتباطی با مابقی دنیا نداشته باشیم و این چالش، این هدفمان را تحت شعاع قرار داده است. به بیان ساده‌تر چالش‌های بسیاری مانند انتقال وجوه ارزی، لجستیک بین‌الملل، تصویر نامناسب رسانه‌ای در ذهن مخاطب بین‌الملل، عدم پشتیبانی زیرساخت‌های اعتمادساز در ایران و… را بر شمرد. از طرفی در بازار داخل، کاهش قدرت خرید و تغییر سبک زندگی، سبب شده تا عمده مشتریان، با اینکه علاقه به خرید فرش دستباف دارند قدرت خرید آن را نداشته باشند و به اجبار به سمت خرید فرش ماشینی بروند. به طور کلی اندازه بازار فرش دستباف برای همه فعالین این عرصه کوچکتر شده است. قطعا اگر فضای بازتری برای ارتباط با سایر کشورها برقرار گردد و مشتریان خارجی بتوانند با خیال راحت با پرداخت بین‌المللی امن اقدام به خرید از وب سایت‌های ایرانی نمایند، همینطور امکان ارسال محموله با هزینه منطقی به سایر کشورها فراهم باشد و توریست بیشتری هم بیاید و البته امکان استفاده از کارت اعتباری خود را هم در ایران داشته باشد، فروش خارجی ما و سایر همکاران فعال در این حوزه بیشتر خواهد شد. در حوزه داخلی هم، چنانچه وضعیت اقتصادی و قدرت خرید مردم بهبود یابد، قطعا شرایط بهتر خواهد بود. برای مثال، در گذشته به خاطر پایین بودن نرخ ارز و بهتر بودن شرایط اقتصادی، امکان مسافرت خارجی برای تعداد بیشتری از هموطنان مقدور بود. فرش دستباف هم یکی از ارزشمندترین سوغاتی‌های ایران است و بسیاری از این هموطنان برای اقوام یا دوستانشان، فرش دستباف تهیه می‌کردند و این خود گردش قابل توجهی در بازار ایجاد می‌کرد.
آینده سیپرشیا کجاست؟ سهم سیپرشیا بین فروشگاه‌های اینترنتی معتبر جهان چیه در آینده؟
همانطور که قبلا عرض کردم، سیپرشیا یک هاب منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه دستبافته‌ها خواهد شد و هر مخاطبی از هر کجای دنیا خواهد توانست با در اختیار داشتن تنوع بالا و امکانات به روز و پیشرفته با قیمت مناسب و در زمانی کم دستبافته‌های ایرانی را تهیه کند.
سخن آخر
در پایان باید عرض کنم که در دنیای امروز نمی‌توانیم چشم‌های خود را به پیشرفت‌ها و اتفاقات دنیای اطرافمان ببندیم و دور خود دیواری بکشیم، که این موضوع جز ظلم به نسل حاضر و آتی نتیجه‌ی دیگری ندارد. بنابراین به نظر من باید با آغوش باز و درک صحیح با پیشرفت‌های دنیای مدرن هماهنگ شد و بعد از آن با استفاده از همان ابزارها، در راستای منافع ملی و هویتی خود گام برداشت. امیدوارم در فرش دستباف ایرانی نیز با حضور جوانان با استعداد و مستعد، شاهد همین امر باشیم. از شما بسیار ممنونم بابت فرصتی که در اختیار بنده قرار دادید.
www.irancarpet.ir
www.irancarpet.ir
