چله کشی

چله‌كشی یكی از مهم‌ترین مراحل بافت فرش است. در یك بافت تمیز، نقش چله‌كش (تنه‌تاب) حرفه‌ای و مسلط را هرگز كم‌بهاتر از كار بافندۀ با صبر و حوصله آن نیست. در چله‌كشی علاوه بر مهارت استاد كار چله‌كش انتخاب مواد اولیۀ مرغوب و دار مناسب نیز حائز اهمیت فراوان است.
در قالیبافی اسکلت اصلی تار و پود است. تار (چله) نخ‌هایی است که ابتدا به صورت رشته‌های موازی روی دستگاه قالیبافی نصب می‌شود. این عمل را چله‌کش انجام می‌دهد. در هنگام بافت قالی بافنده پود را از لابه‌لای چله‌ها رد می‌کند. بنابراین چله‌کشی یا چله‌دوانی، سوار کردن، انداختن یا گرداندن تعداد مشخصی نخ روی دار قالی برای قالیبافی است. تمامی این مراحل توسط یک یا دو نفر چله‌کش انجام می‌شود. چله‌کش نخ‌ها را روی ستون‌های افقی یا بالایی و پایینی، که به اصطلاح سردار و زیردار نام دارد، می‌پیچد. چله‌کش باید به انواع نقشه تسلط داشته باشد و بتواند آن‌ها را بخواند.
چله‌کشی بر حسب محل بافت و سنت‌های بافندگی به دو شیوه تقسیم می‌شود:
چله‌کشی فارسی: ابتدا نخ‌های چله به دور دو میخ که روی زمین محکم شده‌اند پیچیده و سپس به دار منتقل می‌شود.
چله‌کشی ترکی: در این روش دو کارگر، یکی در بالا و دیگری در پایین دستگاه قالیبافی می‌نشینند و نخ گلوله‌شدۀ چله را به دو سمت پرتاب می‌کنند و آن را به طور منظم در اطراف میله‌های سردار و زیردار (دور چله) می‌پیچند. این روش با این‌که وقت بیشتری می‌گیرد ولی دقت و نظم بیشتر و نتیجه‌ای رضایت‌بخش به همراه دارد.