شستشوی فرش

معمولاً فرش را به دلايل زير می‌شويند:

• كثيف شدن بر اثر طولانی شدن مدت بافت يا بهره‌برداری و استفاده از آن؛
• جلا دادن و روشنی بخشيدن به رنگ‌های آن پس از بافت؛
• آزمايش ثابت بودن رنگ‌های به كار رفته در آن؛
• كهنه‌نما كردن فرش.

شستشوی فرش اصولاً به دو روش انجام می‌شود. روش دستی و خانگی برای فرش‌های كوچك پارچه كه با آب و مواد پاك‌كنندۀ مخصوص انجام می‌شود و ديگری روش كارخانه‌ای كه بايد به وسيلۀ افراد مجرب و كارآزموده با مواد پاك‌كننده غيرمضر و مطمئن انجام شود. هنگام شستشوی فرش بايد به نكات زير توجه کرد:
فرش‌های هنری و گرانقيمت نبايد دستی و با مواد معمولی شسته شود، زيرا ممكن است آسيب‌های جبران‌ناپذيری به آن وارد شود. بهتر است اين کار را مؤسسه‌های مطمئن انجام دهند؛
لكّه‌های فرش از روی آن گرفته شود، زيرا در غير اين صورت لكّه كهنه می‌شود و بر روی فرش ثابت می ماند و از بين بردن آن مشكل می‌شود و ممکن است باعث بروز عيب‌های ديگری نيز بشود؛
از شامپوهای قليايی يا آمونياكی يا چسبناك يا مواد پاك‌كنندۀ معمولی نبايد استفاده كرد؛
هنگام شستشو نبايد ضربه و فشار به بدنۀ فرش وارد شود؛
نور خورشيد بهترين خشک‌کننده برای فرش است و نبايد از ساير منابع حرارتی بدين منظور استفاده شود؛
فرش شسته‌شده بايد كاملاً خشك شود، زيرا رطوبت موجود در فرش باعث پوسيدگی آن می‌شود.
آب‌شويی: معمولاً در اين روش دارو و مواد شيميايی مصرف نمی‌شود و از مايعات يا پودر خنثی، مثلاً چوبك و مشابه آن، استفاده می‌شود.
آفتاب‌شويی: اين روش با استفاده از روش آب‌شويی در چند مرحله روی فرش‌هايی انجام می‌شود كه معمولاً رنگ‌های تند، مثلاً لاكی تند، دارد. هر مرحله پس از شستشو و آبكشی در معرض نور آفتاب قرار می‌گيرد و سپس با استفاده از آبپاش به صورت «گل نم» مرطوب می‌شود و دوباره در مجاورت خورشيد صبحگاهی قرار می‌گيرد و جارو می‌شود. تكرار اين روش حداكثر در سه مرحله رنگ لاكی تند فرش را به رنگ مسی بسيار زيبا و مطلوبی تبديل می‌کند در حالی كه از هيچ دارويی استفاده نشده است.
دواشويی: معمولاً برای جلوگيری از دوانيدن رنگ هنگام شستشو و رفع دورنگی و نيز از بين بردن لكّه‌ها و رنگ‌های نامطلوب از تركيبات شيميايی استفاده می‌شود.
كهنه‌شويی: در صورت رعايت نکردن اصول و بی‌دقتی هنگام شستشوی فرش‌های كهنه، به‌ويژه موزه‌ای، آسيب جبران‌ناپذيری به آن‌ها وارد می‌شود؛ بنابراين در اين روش سعی می‌شود از بيلچه و برس‌های سخت برای شستشو استفاده نشود. اين فرش‌ها به‌آرامی شسته و در معرض آفتاب خشك می‌شود. در عين حال بايد مراقب تابش تند يا كم آفتاب بود. معمولاً از داروهای آسيب‌رسان نيز استفاده نمی‌شود.