قالیچه؛ نامی که می‌شناسیم و باید به آن باور داشته باشیم

یکم تیرماه ۱۴۰۰ زمانی که هنوز کرونا در بین بی‌نفسی‌های ما نفس‌های عمیق می‌کشید، گروهی از جوانان خوش‌ذوق و علاقمند به هنر ملی ایران گردهم جمع شدند و قالیچه‌ای بافتند تا با خلاقیت و تخصص، پروازی به آن سوی نمی‌شودها، داشته باشند. در این جستار به بهانه تولد یک سالگی کسب و کار قالیچه‌  گفت و گویی کوتاه و صمیمی با فرشاد سلطانی موسس و مدیرعامل قالیچه داریم تا بیشتر با این کسب و کار آشنا شویم.

اول این که چطور قالیچه شکل گرفت و هسته اولیه چه بود؟
فکر اولیه‌ای که در شرایط سخت بازار بخواهید وارد فروش اینترنتی فرش دستباف شوید، چطور ایجاد شد و قوام یافت و نهایتا شد قالیچه؟

قالیچه در ابتدا برای حل مشکل شیوه فروش سنتی فرش دستباف در دنیای تکنولوژی امروز و ایجاد لاین فروش اینترنتی در فرش دستباف باتوجه به وضعیت سخت اقتصادی کسب‌وکارها در دوره کرونا شکل گرفت.

پاییز سال ۱۳۹۹ زمانی که فکر اولیه قالیچه به ذهن ما رسید، کشور و دنیا درگیر کووید ۱۹ بودند و تمامی کسب‌وکارها درحال ایجاد بستر آنلاین بودند. ما هم از وضعیت فرش دستباف و بسته بودن بسیاری از حجره‌ها در بازار تهران و شهرستان‌ها آگاه بودیم و می‌دیدیم که بسیاری از فروشگاه‌ها ناامید از وضعیت درگیر مشکلات اقتصادی می‌شوند. پس تصمیم گرفتیم همون حجره‌ای که در بازار دارند را به فضای آنلاین انتقال دهیم و داخل یک پلتفرم، امکان فروش فرش برای این عزیزان ایجاد کنیم.

خیلی‌ها در کوچه و بازار با اسم قالیچه آشنا هستند و بیشتر شبیه ما بود؛ یک جمع کوچک و محدود از دوستان که روی یک قالیچه سه‌متری می‌توانستیم جمع شویم. اسم قالیچه از کجا آمد؟
امروز معمولا نام‌های خاص‌تری برای کسب‌و‌کارهای جدید انتخاب می‌کنند؛ اما قالیچه نامی‌ست که هم خاص و هم خیلی عمومی است.

اسم قالیچه در ابتدا و در همان روزهای اول شکل‌گیری، قالیچه نبود . اسمی که انتخاب کرده بودیم گَوَن بود. ما این اسم را با الهام از شعر آقای شفیعی کدکنی گذاشتیم. توی اون شعر گون نمادی است برای کسانی که در شرایط سخت به حیات خود ادامه می‌دهند. در روزهایی که می‌دیدیم بسیاری از دوستانمون درحال مهاجرت هستند و بسیاری از کسبه درحال تعطیلی، ما تصمیم گرفتیم تا از دل تار و پود هنر سرزمینمان ایران، راهی ایجاد کنیم برای ادامه حیات در جایی که هستیم.

بعدا با مشورت و هم‌فکری دوستان به دلایل مشکلات فنی و تردید در مجوزها تصمیم گرفتیم گَوَن را تغییر دهیم و به دنبال اسمی که از دل فرش باشه، گشتیم. قالیچه کلمه‌ای بود که از دل فرش می‌آمد و خیلی‌ها در کوچه و بازار با اسم قالیچه آشنا هستند و بیشتر شبیه ما بود؛ یک جمع کوچک و محدود از دوستان که روی یک قالیچه سه‌متری می‌توانستیم جمع شویم.

تیم قالیچه را چه افرادی تشکیل می‌دهند و چه سابقه‌ای باعث شد این تیم گرد هم جمع شوند؟

زمانی که اولین بار ایده قالیچه مطرح شد با دوستان نزدیک شروع به هم‌فکری و بررسی کردیم و در نهایت، خانم مائده طهائی‌نژاد که امروز مامان قالیچه صدایش می‌کنیم، در بخش سوشال‌ مدیا باتوجه به تجربه و تخصصی که دارد، اولین فردی بود که با قالیچه ما را همراهی کرد و روزها و شب‌ها با این کودک تازه‌پا، هم‌پا شد. مهسا جوادی که پروداکت منیجر قالیچه‌ست و با تمام تلاش قالیچه را به سمت جلو، هدایت می‌کند. هسته اصلی وبسایت قالیچه هم دست محمد علیاری است. او با ما در بک‌اند وبسایت همکاری دارد.

یکی از نکات جالب تیم ما حضور همزمان دو نفر به اسم فرشاد سلطانی ا‌ست. یکی به عنوان فاندر یا بابای قالیچه و دیگری به عنوان مدیر هنری قالیچه که ما نام او را فرشادِ دیزاینر گذاشتیم. فرشاد دیزاینر تمام کارهای مربوط به زیبایی و استراتژی مربوط به UI/UX و هر آنچه مربوط به گرافیک و ظاهر آن هست رو به عهده دارد.

علاوه بر افرادی که گفتم تیم ما امروز، بزرگتر هم شده و در بخش دیجیتال مارکتینگ الهام علوی، الناز فرخی، نغمه نقاش مشغول به همکاری هستند. مصطفی بوشهری هم از همان ابتدا به عنوان پژوهشگر در حوزه ریسک‌های مربوط به کسب‌و‌کارهای نوپا، ما را از خطرات و چالش‌های پیش رو آگاه می‌کند.

مسئله‌ای که باعث شد با دست خالی و با کمترین سرمایه کنار هم جمع شویم، دوستی ریشه‌داری بود که بینمان، برقرار بود و هست. ما متوجه شدیم که باتوجه به تخصص‌هایی که داریم، می‌توانیم مکمل یکدیگر باشیم.

آیا فرد، گروه یا مجموعه‌ای مشوق یا الهام بخش شما در این کار بودند؟

خب بزرگانی بودند که ما برای هم‌فکری و مشورت خدمتشان رسیدیم و از تجربیات و نظراتشان درمورد قالیچه، بهره گرفتیم. اگر بخواهم اسم ببرم، باید از آقای دکتر دیاری از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحدکاشان یاد کنم. البته حضور افرادی به ویژه خانواده، الهام‌بخش بود.

مشکل اصلی ما هم همچون بسیاری از کسب‌وکارهایی که به صورت مستقیم توسط هسته اولیه دوستان تشکیل می‌شوند، بحث سرمایه و حضور سرمایه‌گذاره؛ امروزه در ایران، پلتفرم اجتماعی غالب در کسب‌وکارها اینستاگرام است، چطور شد که شما در پلتفرم توییتر به عنوان شبکه اجتماعی اصلی قالیچه شروع به کار کردید؟
اصلا چرا توییتر؟ سخت تر نبود؟

ما زمانی که تصمیم به فعالیت در توییتر گرفتیم، می‌دانستیم که اینستاگرام باوجود کسب‌وکارهای مختلف چه در حوزه فرش و چه دیگر صنف‌ها، هزینه‌های بالایی دارد؛ برعکسِ فضای توییتر که درحال حاضر جمعیت عظیمی از مخاطب را دارد؛ اما فکر می‌کنم کلا نهایتاً ۵۰ کسب و کار باشد که به صورت جدی و فعال در آن بستر حضور دارند و به عبارتی یک جمعیت تشنه و مشتاق هستند که هنوز از دیدن کسب‌و‌کارها در توییتر خسته که نشده هیچ بلکه مشتاق هم هستند که ببینند. محصولی هم که ما داشتیم اصیل‌ترین محصول این سرزمین به شمار می‌رفت و تمامی افراد با هر گرایشِ فکری عاشق فرش ایرانی هستند. پس در نتیجه توییتر رو انتخاب کردیم.

مشکل اصلیتون که اگر نبود خیلی بهتر بود چیه

مشکل اصلی ما هم همچون بسیاری از کسب‌وکارهایی که به صورت مستقیم توسط هسته اولیه دوستان تشکیل می‌شوند، بحث سرمایه و حضور سرمایه‌گذاره؛ که اگر بود درحال حاضر ما در شبکه‌های اجتماعی مخاطبان و بازدیدکنندگان سایت بیشتری داشتیم و در نهایت فروشمان بالاتر هم بود.

آینده قالیچه را چطور می‌بینید؟

آینده قالیچه در نقطه حاضر مقداری به جذب سرمایه و مقداری هم به اجرایی کردن استراتژی‌های سال دوم کسب‌وکارمان نیاز دارد که فکر می‌کنیم، ۲۰ سالگی رو خواهیم دید.

آینده کسب و کارهای اینترنتیِ صنایع دستی به نظرتان چطور است و با توجه به این که دانشجویان و دانش آموختگان زیادی در این حوزه داریم، فکر می‌کنید می‌توانند با ایجاد کسب‌وکارهای نو، فرش را در ایران به روزهای خوبش بازگردانند؟

بخشی از این مسئله به عهده ما جوانان است و بخش دیگر هم به عهده بزرگان که به اشکال مختلف با کسب‌و‌کارهای نوپا، همراهی کنند. افراد بزرگی هستند که در فرش، سالیان سال، فعالیت دارند که می‌توانند با حمایت معمولی خود به کسب‌وکارهای این حوزه، جان تازه‌ای دهند. الزاما قرار نیست این حمایت‌ها صرفا مادی باشند.

و سخن آخر

از همکاری مجموعه شرکت فرش برای حمایت‌ها و همکاری‌های چند وقت اخیر، تشکر می‌کنیم که همچون پدربزرگ فرش ایران کنار ما بوده است. از دیگر بزرگان هم خواهش می‌کنیم حداقل به شکلی هرچند مختصر از کسب‌و کارهای این حوزه حمایت کنند.

شرکت سهامی فرش ایران ضمن حمایت از کسب و کارهای نو که در جهت حفظ اصالت‌ها و توسعه فرهنگی، هنری و تجاری فرش دستباف قدم برمی‌دارند آماده همکاری با این مجموعه‌هاست تا علاوه بر توسعه ارتباطاتِ خود با گروه‌های جوان و خلاق، گامی موثر در راستای تحول کسب‌وکارهای نوپای فرش ایران بردارد. اگر کسب و کار نو و خلاقی در حوزه فرش دستباف دارید با ما تماس بگیرید؛ ما از همکاری با شما استقبال می‌کنیم.